Meerdaagse reis 2025-2026

Van Marseille tot Parijs in de voetsporen van Napoleon

Na Churchill in Engeland en Karel 5 in Spanje, zoemen we tijdens deze reis in op Napoleon. Zoals tijdens alle reizen van de Seniorenuniversiteit gaan we op verkenning naar plaatsen die een belangrijke rol speelden bij de opkomst en val van de hoofdrolspeler. 

Al reizend door Frankrijk ontdekken we prachtige landschappen en  historische gebouwen in wijken,  erkend als Unesco-werelderfgoed. 

Onze held Napoleon was niet alleen een briljant krijgsheer maar ook een revolutionaire vernieuwer. Hij maakte een einde aan een eeuwenlange heerschappij van adel en clerus. Hij bracht orde in de chaos en de bloedterreur die de revolutionairen tijdens de Franse Revolutie hadden geschapen. Op basis van de verlichtingsidealen van grote filosofen ontstonden nieuwe staatsstructuren, een burgerlijk rechtssysteem en werd de kiem gelegd voor de natiestaten. 

 
Inspiratie werd gezocht in de oudheid bij Grieken en Romeinen en zelfs Egyptenaren, wat ook in de kunst aanleiding gaf tot een neoclassicistische kunststroming. Vele abdijen, religieuze gebouwen en residentiële kastelen werden in gebruik genomen als staatsgebouw, militaire basis, residentie of ambtswoning van staatslieden.

In de daaropvolgende periode van de eerste industrialisatie ontstonden in de grote steden levendige wijken waar de rijke burgerij zich vestigde in prachtige renaissancistische en classicistische gebouwen. 

In de tweede helft van de twintigste eeuw ging veel van de industriële activiteit teloor en verpauperden heel wat van deze prachtige sites. Steden zoals Marseille en Nice  hebben sinds 2000 een aantrekkelijk imago gekregen. Zij  trachten toeristen te lokken door in te zetten  op levenskunst en erfgoed, ingebed in toekomstgerichte stadsontwikkeling. We bezoeken er topmusea, waarvan niet alleen de inhoud maar ook de verpakking excelleert in kunstzinnigheid en creativiteit. 

Het  laat ons daarbij toe om op levendige pleinen en lanen te genieten van die authentieke Franse levenswijze, die wij nog steeds bestempelen als “leven zoals God in Frankrijk”. We maken kennis met  echte luxeproducten zoals parfum en zijdekleding, historisch gegroeid in steden zoals Grass en Lyon. En uiteraard ook met de Franse keuken en de nog steeds legendarische wijncultuur. 

Voorlopig reisprogramma

Na onze vlucht naar Marseille starten we onze reis met een wandeling in  Marseille. We bezoeken het Musée des Civilisations de l’Europe et de la Méditerranée (MUCEM) dat pas in 2013 geopend werd en nu de culturele trekpleister is van Marseille. Het oude historisch fort Saint Jean  dat in 2013 volledig werd gerestaureerd is verbonden via een passerelle met een gebouw in modernistische stijl. In het museum leren we alles  over de geschiedenis van Marseille van de prehistorie tot op vandaag. 

 
We krijgen een mooi uitzicht over deze prachtige stad en haar omgeving  vanop een indrukwekkend belvedère aan de Notre Dame de la Garde. We genieten nog van de mediterrane voeding en wijnen op een van de vele terrassen in de levendige historische binnenstad aan de “Quai Des Belges”. 
 
We zetten onze reis met een luxe autocar verder langs het nationaal park Les Calanques : een hagelwit kalklandschap, bezaaid met rotsen, die wel ruïnes lijken met diepe inhammen gevuld met diepblauw water. Langs de kust van de Middellandse Zee bereiken we de Golf-Juan. Op deze plaats kwam Napoleon aan land na zijn vertrek uit Elba, zijn eerste  verbanningsoord. Hij vatte er een triomfantelijke tocht aan van 100 dagen, die evenwel roemloos eindigde in Waterloo, waar hij definitief verslagen werd. 

Vanuit het nabijgelegen Cannes vertrekt de 314 kilometer lange Route Napoleon, nog steeds één van mooiste cultuurlandschappelijke routes van Frankrijk.

“De arend zal van klokkentoren tot klokkentoren vliegen tot de torens van de Notre-Dame”. Zo kondigde de balling van Elba zijn terugkeer naar de Tuileries aan. Op weg naar Grenoble geniet je van prachtige landschappen met groene heuvels en lavendelvelden rond het parfumstadje Grasse. Op vele plaatsen heeft Napoleon een historische stempel gedrukt maar zeker op de herdenkingsplaats “Prairie de la Rencontre” bij Laffrey, waar de vele militairen van het Frans leger deserteerden en opnieuw het kamp van de  kleine Generaal kozen. 

De route Napoleon eindigt in Grenoble – gekend als de vrijheidsstad, waar de Franse revolutie werd voorbereid en Napoleon zijn triomfantelijke weder-intrede deed. 

We reizen door naar Lyon waar Napoleon als “consul” zijn belangrijkste hervormingen doorvoerde. Lyon is de tweede grootste stad van Frankrijk en profileert zich heden ten dage als een moderne stad maar met respect voor haar verleden. 

Sinds 1998 is heel het historisch centrum, met de wijken Fourvière, Vieux- Lyon, Presqu’ile,  Croix Rousse opgenomen op de lijst van Unesco Werelderfgoed. De charme van Vieux Lyon vind je vooral op de verborgen binnenpleintjes, en de traboules, de overdekte passages die zo typisch zijn voor Lyon. In  de wijk Fourvière herinneren de heuvel en opgravingen aan het verleden als Romeinse stad Lugdunum. Presqu’ile kenmerkt zich door haar classicistische architectuur met o.m. winkelgaanderijen, de opera en pleintjes waar het fijn vertoeven is. 

De arbeiderswijk van de zijdewevers Croix Rousse is nu een hippe wijk. Maar je kan er nog steeds het vakmanschap van de zijdefabrikanten bewonderen in enkele opengestelde ateliers. De wijk La Confluence is er nu al een schoolvoorbeeld van hedendaagse architectuur en urbanisatie, ook al is het “work in progress”. We bezoeken er het antropologisch museum nieuwe stijl, het  “Museé des Confluences”, dat pas in 2014 werd geopend. 

We reizen verder naar Parijs en rijden door de Bourgognestreek . Op 24 februari 1790 wordt Bourgondië in vier departementen verdeeld. De goederen van de clerus, inbegrepen hun wijngaarden, worden verkocht aan burgers. Zo komt ook het bekende wijnhuis Clos de Vougeot in handen van Parijse bankiers. We laten  er ons  onderdompelen in de sfeer van de middeleeuwen, waar adel en clerus de absolute machtshebbers waren  en bezoeken er de Abdij van Fontenay, een van de oudste Cisterciënzerabdijen, volledig gerestaureerd in romaanse stijl. 

We vervolgen onze reis naar Parijs, via Fontainebleau. Alhoewel het kasteel door verschillende Franse koningen bewoond werd, overleefde het wonderwel de Franse revolutie. Weinigen weten trouwens dat de beroemde Mona Lisa de wand van dit paleis tooide vooraleer het naar het Louvre verhuisde. Het is gelegen in een prachtig bos en werd door de koningen gebruikt als luxueus jachthuis. Napoleon maakte er zijn geliefde tweede verblijfplaats van. Hij brengt er zelf heel wat vernieuwingen aan en verblijft er tot aan zijn verbanning naar Sint-Helena. Op de “Cour des Adieux” nam hij afscheid van zijn keizerlijke garde. Acht zalen van het kasteel zijn gewijd aan Napoleon. Je vindt er heel wat schilderijen, beelden, edelsmeedwerk maar ook wapens, klederdracht en uniformen. 

In een ander jachtdomein in het Bois de Vincennes ligt een ander jachthuis, vanaf de 11de eeuw eigendom van het Franse hof. In de 14de eeuw groeide dit jachtslot uit tot een weerbare burcht. Je kan er nog steeds de hoogste donjon van Europa zien en een muur van 1100 meter rond VIncennes met 9 torens. Deze werd afgebroken door Napoleon toen hij er kanonnen plaatste en in de gebouwen een arsenaal inrichtte. De Sainte Chapelle is nog steeds te bezichtigen en was een bekend pelgrimsoord  waar de heilige relikwie van de doornenkroon werd vereerd. Het was gedurende vele jaren een staatsgevangenis voor VIPs uit die tijd.

Aan de rand van Parijs, in het lommerrijke Rueil-Malmaison, bevindt zich het Musée National des Châteaux de Malmaison et Bois-Préau. Hier woonde Joséphine de Beauharnais, de eerste vrouw van Napoleon,  tot aan haar dood. Hier manifesteert zich een meer intieme zijde van de keizerlijke macht van Napoleon Bonaparte . Malmaison fungeerde als laboratorium voor staatsstructuren en hervormingen, een villa waar kunst, politiek en botaniek samenkwamen onder de sluier van een “zogenaamd” privéleven.
 


We bezoeken Parijs, een stad die zich niet eenvoudig laat doorgronden. Haar straten zijn gelaagd met geschiedenis, haar pleinen resoneren met politieke retoriek en haar monumenten zijn stille getuigen van de ambities van koningen, keizers en republieken. Voor de aandachtige bezoeker onthult Parijs zich niet alleen als een toeristische bestemming, maar als een intellectueel labyrint waarin macht, kunst en herinnering samenkomen. In het hart van Parijs staat Napoleon Bonaparte, de man die zich in steen en marmer heeft laten vereeuwigen. 
Zijn fysieke nalatenschap is nergens tastbaarder dan in het Hôtel des Invalides, oorspronkelijk opgericht door Lodewijk XIV als een rustplaats voor zijn oorlogsinvaliden. Maar het is onder de vergulde koepel van de Église du Dôme, een architectonisch hoogtepunt van de Franse barok, dat de keizer zijn eeuwige rustplaats vond. De grafcrypte, ontworpen door Visconti in 1840 bij de repatriëring van Napoleons stoffelijk overschot vanuit Sint-Helena, is bewust theatraal: de bezoeker daalt af naar de tombe, als een symbolische buiging voor de man die Europa herschreef.



Een andere ruimte waar geschiedenis zich monumentaal manifesteert, is de Notre-Dame, het gotische meesterwerk op het Île de la Cité. Napoleon koos deze plek uit voor zijn keizerskroning in 1804, waarbij hij in een daad van zelfbewuste machtsrepresentatie, paus Pius VII letterlijk de kroon uit handen nam om zichzelf te kronen. Het is daarmee niet enkel een symbool van goddelijke orde, maar ook van seculiere wilskracht. Na de desastreuse brand in 2019 herrees dit gotisch monument   in december vorig jaar uit haar as. Het resultaat is adembenemend. Het plein rond de kerk wordt heringericht door de Hasseltse landschapsarchitect Bas Smets. 
We zetten onze wandeling door Parijs verder naar de Cour Carrée van het Louvre, een stille, bijna sacrale ruimte omsloten door renaissancistische en klassieke façades. Voor Napoleon was het Louvre geen museum, maar een trofeehuis: een tempel van de kennis én van de overwonnen naties. De kunstwerken die hij uit heel Europa liet aanrukken werden tentoongesteld als cultureel bewijs van zijn superioriteit, en het Louvre groeide uit tot een symbool van intellectuele hegemonie.
Parijs is een stad die herinnering sublimeert en politiek vertaalt in steen. Voor wie met een geoefend oog kijkt, vormen de monumenten van de stad een filosofisch discours over macht, over schoonheid en over de kwetsbaarheid van menselijke ambities.

We eindigen onze reis in Mont-Saint-Jean, waar op zondag 18 juni 1815 de Slag bij Waterloo plaatsvond. Deze veldslag markeerde het definitieve einde van Napoleons politieke en militaire macht. Na zijn ontsnapping van Elba en de Triomftocht van de Honderd Dagen, hoopte Napoleon zijn verloren imperium te herstellen, maar hij onderschatte de vastberadenheid van de geallieerde machten. Waterloo werd het symbool van de grenzen van ambitie, zelfs voor een genie als Napoleon. 

Praktisch

Er worden drie reizen gepland in de periode half mei – half september 2026. (data worden gecommuniceerd bij aanvang van het nieuwe academiejaar). Een vierde reservereis wordt voorlopig ingepland maar gaat slechts door wanneer het minimum aantal van 30 reizigers bereikt wordt op basis van een wachtlijst). Het definitieve reisprogramma met de deelnameprijs worden begin november verstuurd aan de leden van de Seniorenuniversiteit. 

Deze exclusieve reis wordt volledig op maat gemaakt voor de Seniorenuniversiteit UHasselt en begeleid door professionele Vlaamse (en bij voorkeur Limburgse) gidsen en reisleiders. Wij voorzien steeds in een dubbele reisleiding en doen slechts sporadisch beroep op lokale gidsen ter plaatse.

Het maximale aantal deelnemers is 35 per reis, minimaal 30. De reizen van Seniorenuniversiteit vereisen enige fitheid. Het zijn meerdaagse reizen waarbij er heel wat gewandeld wordt, vaak op hellend en geaccidenteerd terrein. We verblijven tijdens de reis ook in meerdere hotels (meestal een viertal) en verplaatsen ons geregeld over vrij lange afstanden. In steden doen we langere wandeltrajecten. 

We vliegen met Brussels Airlines naar Marseille en reizen verder door met onze eigen in Limburg gecharterde bus door Frankrijk en zo terug naar huis.