Omgevingsrecht en omgevingsbeleid. ‘Onze eigen overheid is nog crimineler dan 3M’.
Dit event is reeds afgelopen
Prof. dr. Isabelle Larmuseau - Katholieke Universiteit Leuven
“Vervang asbest, vinylchloride, DDT en aldrin door PFAS, glyfosaat, dicamba en neonicotinoïden en je krijgt het griezelige gevoel dat we dit allemaal al eens eerder hebben meegemaakt en dat de geschiedenis zich herhaalt”. Aan het woord is Kathleen Garnett, promovendus aan de Wageningen University & Research, in een beklijvende bijdrage in het Tijdschrift voor Omgevingsrecht en Omgevingsbeleid over de ‘grenzen van de wetenschap’- doctrine, de voorloper van het voorzorgsbeginsel. “Voorbij de grenzen van de wetenschap is geen sprake van terra incognita, maar van terra pericolosa,” waarschuwt Garnett. Pieter Leroy, emeritus hoogleraar milieukunde aan de Radboud Universiteit, wees op dezelfde systeemfout, toen de PFAS-crisis in Vlaanderen losbarstte. “Van een groot aantal stoffen hebben we pas met tien of twintig jaar vertraging in de gaten hoe gevaarlijk ze zijn,” stelt hij. Het Europees Milieuagentschap mag daarover dan wel een mooi rapport ‘Late lessons from early warnings’ hebben geschreven, dat rapport is inmiddels ook al twintig jaar oud. In de parlementaire onderzoekscommissie PFAS-PFOS ging Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir nog een stap verder door te wijzen op systeemfalen. Ook haar initiële uitroep ‘Voortvarend? Na twintig jaar?’ blijft hangen. Wat hebben we nu geleerd uit die vaststelling van systeemfouten en systeemfalen? Een coalitie van milieu- en natuurverenigingen, gezondheids- en gezinsorganisaties formuleerde in februari 2022 achtentwintig speerpunten voor een ambitieus Vlaams milieubeleid. “Op die manier willen we ervoor zorgen dat onze regio nooit opnieuw slachtoffer wordt van een milieuschandaal als de PFOS-vervuiling,” schrijft de coalitie. Hun indrukwekkende werk is één van de vele voorbeelden van collective wisdom die de Vlaamse PFAS-zaak vorm heeft gegeven.
Na een inleidende schets van de contouren van het Vlaamse PFAS-schandaal, gaat Isabelle Larmuseau op zoek naar antwoorden. Is er nog hoop voor het omgevingsrecht en omgevingsbeleid in Vlaanderen?
Prof. dr. Isabelle Larmuseau behaalde met grote onderscheiding het diploma van licentiaat in de Rechten aan de Universiteit Gent (1986-1991) en de Universität Osnabrück, Fachbereich Rechtswissenschaften (1991). Zij is sinds 1991 als advocaat actief in het omgevingsrecht. In 1997 richtte zij LDR op, Vlaanderens grootste advocatenkantoor actief in het omgevingsrecht. Sinds 2015 is zij gastprofessor omgevingsrecht aan de KU Leuven. Zij is oprichter en voorzitter van de Vlaamse Vereniging voor Omgevingsrecht (VVOR) en stichter en hoofdredacteur van het Tijdschrift voor Omgevingsrecht en Omgevingsbeleid (TOO).
