Hoe kan de liberale democratie worden beschermd tegen populistische uitholling?
Dit event is reeds afgelopen
Prof. dr. Stijn Smet - Universiteit Hasselt
De globale geschiedenis van de liberale democratie is er één van golven. Een geschiedenis van vooruitgang, gevolgd door (tijdelijke) achteruitgang. Na drie golven van vooruitgang, bevinden we ons momenteel in de derde golf van achteruitgang, van zogenaamde autocratisering. Sinds 2018 zijn er wereldwijd meer landen die achteruitglijden op het vlak van de liberale democratie dan er voortschrijden. Een belangrijke factor in deze fase van autocratisering is de (hernieuwde) opkomst van het populisme, aan zowel de linker- als de rechterzijde van het politieke spectrum. In landen zoals Polen, Hongarije, Venezuela en Rusland, werd de liberale democratie – als die er ooit echt voet aan wal had gekregen – stelselmatig uitgehold door populistische en autoritaire leiders. Dit fenomeen geeft aanleiding tot een aantal pertinente vragen. Welke onderdelen van de democratie worden ondermijnd? Hoe gaan populisten tewerk? Bestaat er een risico dat hetzelfde fenomeen zich zou voordoen in België? En vooral, hoe kan de liberale democratie beschermd worden tegen (potentiële) populistische uitholling? Tijdens zijn lezing voor de Seniorenuniversiteit reikt prof. dr. Stijn Smet enkele antwoorden aan vanuit het (vergelijkend) grondwettelijk recht.
Prof. dr. Stijn Smet is docent staatsrecht aan de faculteit Rechten van de Universiteit Hasselt sinds 2018. Hij behaalde zijn doctoraat aan de Universiteit Gent in 2014, op een doctoraatsonderzoek over conflicten tussen mensenrechten. Nadien was hij als postdoctoraal onderzoeker verbonden aan de Universiteit Gent en de Universiteit van Melbourne. Zijn onderzoek is gesitueerd in het recht van de mensenrechten en in het vergelijkend grondwettelijk recht. Voor deze lezing put hij uit recent onderzoek naar de weerbaarheid van de liberale democratie, zoals onder meer vervat in het samengestelde boek Migrants’ Rights, Populism and Legal Resilience in Europe (met Vladislava Stoyanova van de Universiteit van Lund), uitgegeven bij Cambridge University Press.
