Waarom verouderen sommige mensen sneller dan andere?

DR. IR. DRIES MARTENS - UNIVERSITEIT HASSELT

Iedereen wordt ouder, er is helaas geen ontsnappen aan. Toch is gezond ouder worden niet voor iedereen hetzelfde. Biologische factoren, samen met de invloed van onze levensstijl en omgeving gedurende ons leven, kunnen verklaren waarom sommige mensen gezonder ouder worden dan andere. Recent werden 12 centrale biologische processen naar voren geschoven die een cruciale rol spelen in het verouderingsproces. Een van deze processen omvat het verkorten van onze telomeren. Telomeren zijn beschermende uiteinden van onze chromosomen die door celdeling en stressfactoren kunnen verkorten naarmate we ouder worden. Hierdoor fungeert de lengte van telomeren als een biologische maatstaf voor veroudering. Bij volwassenen zien we dat een korte telomeerlengte wordt geassocieerd met een kortere levensverwachting en een verhoogd risico op het ontwikkelen van ouderdomsgerelateerde ziekten. Maar wat als we vanaf de geboorte al korte telomeren hebben, kunnen we ons dan de vraag stellen of onze levensverwachting al bepaald is bij het begin van het leven? In deze lezing gaan we dieper in op het belang van telomeren in het vroege leven, en bekijken we welke factoren bepalend zijn voor verschillen in de lengtes van telomeren bij de geboorte. We bekijken daarnaast ook wat de rol van de telomeerlengte is waarmee we geboren worden voor ziekte en gezondheid later in het leven.

Dr. ir. Dries Martens behaalde zijn diploma in de bioingenieurswetenschappen, met specialisatie in cel- en gentechnologie, in 2011 aan de KU Leuven. Vervolgens behaalde hij zijn doctoraat in de biologische wetenschappen aan de Universiteit Hasselt, waarbij hij zich richtte op de identificatie van determinanten van telomeerlengtes bij pasgeborenen. Sindsdien werkt hij als FWO-postdoctoraal onderzoeker aan het Centrum voor Milieukunde (Universiteit Hasselt). Zijn huidige werk richt zich op het begrijpen en bestuderen van variatie in moleculaire verouderingsprocessen in het vroege leven. Hij heeft een diepgaande interesse in het begrijpen van de gen-omgevingsinteracties van telomeerlengte bij pasgeborenen en de mogelijke bijhorende gezondheidsgerelateerde effecten. Daarnaast bestudeert hij het belang van blootstelling aan luchtvervuiling op moleculaire omics-gebaseerde verouderingsmarkers door het hele leven.