Kan de wereld zonder insecten?

PROF. DR. DIRK MAES - RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN - INSTITUUT VOOR NATUUR- EN BOSONDERZOEK

De globale biodiversiteit bestaat voor meer dan 90% uit insecten. Dit klein grut is al meer dan 350 miljoen jaar aanwezig op onze aardbol en dat is langer dan dinosauriërs en planten. Insecten zijn echter niet bij iedereen even bekend, laat staan geliefd, maar onbekend maakt onbemind. En toch kan de wereld niet zonder insecten! Denk maar aan de gewassen die door insecten bestoven worden, of aan de soorten die pestinsecten onder de knoet houden, of aan het voedsel dat insecten biedt aan een heleboel andere dieren zoals vogels en vleermuizen. Gedurende de laatste decennia gaan insecten echter zeer sterk achteruit en spreekt men zelfs van de zesde massa-extinctie (de vijfde was zo’n 65 miljoen jaar geleden toen de dinosauriërs van de aardbol verdwenen). De oorzaken van deze achteruitgang moeten we zoeken in het verdwijnen van geschikte biotopen (zowel kwantitatief als kwalitatief), stikstofdepositie, klimaatverandering en invasieve exoten. Er zijn dus dringend maatregelen nodig om de insectencrisis te lijf te gaan en het tij te keren.

Prof. dr. Dirk Maes is senior onderzoeker aan het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (INBO) in Brussel en is ook deeltijds aangesteld als buitengewoon hoogleraar Insectenbescherming aan de Radboud Universiteit in Nijmegen (Nederland). Daarnaast is hij ook editor-in-chief van het internationale wetenschappelijke tijdschrift Journal of Insect Conservation en zit hij in de redactie van NatuurFocus, een Vlaams tijdschrift voor en over natuurbeheer en -behoud. Zijn onderzoek focust zich op het behoud van insecten (bijvoorbeeld door het samenstellen van zogenaamde Rode Lijsten met de meeste bedreigde insectensoorten in Vlaanderen) en dat zowel in Vlaanderen als in de rest van Europa. Daarnaast doet hij ook gericht onderzoek naar enkele sterk achteruitgaande dagvlinders van de heide zoals het gentiaanblauwtje, het heideblauwtje en de heidevlinder. Hij publiceerde, samen met Prof. dr. Hans Van Dyck, twee lijvige boeken over de ecologie, de verspreiding en het behoud van dagvlinders in Vlaanderen.