Gelijkheid tussen droom en realiteit: een alternatieve geschiedenis.
Dit event is reeds afgelopen
PROF. DR. WOUTER RYCKBOSCH - VRIJE UNIVERSITEIT BRUSSEL
Terwijl miljoenen mensen wereldwijd van nauwelijks een euro per dag leven, varen een handvol oligarchen rond in luxe yachts ter waarde van een half miljard euro. Sinds enkele jaren lijkt de kloof tussen arm en rijk opnieuw te groeien. Ongelijkheid, zowel in eigen land als op wereldschaal, wordt steeds vaker gezien als een politieke uitdaging: velen zien het als een bedreiging voor de democratie, een oorzaak voor migratie, en een hindernis in het nastreven van een succesvol klimaatbeleid. Maar is er wel een alternatief? Want wie pleit voor meer gelijkheid krijgt vaak het verwijt een dromer te zijn en over weinig realiteitszin te beschikken. In deze lezing wordt een historisch pleidooi gehouden voor meer gelijkheid. Niet vanuit een utopisch toekomstdenken, maar vanuit een goed begrip van het verleden.
Is ongelijkheid onvermijdelijk? In deze lezing duiken we in de lange geschiedenis van ongelijkheid op zoek naar antwoorden. Is ongelijk tussen mensen een natuurlijk fenomeen? Of is het een onvermijdelijk gevolg van beschaving? Is de welvaart vandaag gelijker verdeeld dan vroeger, of net niet? En op welke manieren hebben samenlevingen in het verleden getracht om ongewenste ongelijkheden tussen arm en rijk te bestrijden? We beginnen bij de vroegste geschiedenis van de mens, bekijken gelijkheid onder jagers-verzamelaars, en vragen ons af welke gevolgen de introductie van de landbouw en het ontstaan van de eerste steden hadden. Was het absolutistische en aristocratische ancien régime gelijker dan we vaak denken? En bracht de Franse Revolutie met haar slogan ‘liberté, egalité, fraternité’ wel verbetering? Doorheen deze woelige geschiedenis vragen we ons telkens af hoe ongelijkheid vorm kreeg en bestreden werd. Kunnen we in het verleden recepten vinden voor een gelijke samenleving?
Prof. dr. Wouter Ryckbosch is als hoofddocent Geschiedenis verbonden aan de Vrije Universiteit Brussel. Hij is hoofd van de onderzoeksgroep SHOC (Social History of Capitalism) en verricht onderzoek naar sociale en economische veranderingen in vroegmodern Europa. Hij publiceerde uitgebreid over de veranderingen in sociale relaties en ongelijkheid van de 14de eeuw tot de 19de eeuw. Momenteel werkt hij aan nieuw onderzoek over de geschiedenis van het vermogen in België van 1800 tot vandaag.
